من شوخی نیستم...! (بخش هفتم)-میزان

ما آدما در دسته بندی جانوران به 2 دسته معمولی و عجیب، به نظرم جزو جانوران عجیب و غریب هستیم! البته دلایل زیادی برای این حرفم می تونم بیارم، ولی به دلیل ضیق وقت فقط به یه دلیل اشاره می کنم و بقیه رو موکول می کنم به وقت دیگه ای!

اون دلیل می تونه این باشه که، ...

جدّی ترین موضوعات عالم رو شوخی می گیریم، و شوخی ترین موضوعات عالم رو جدی می گیریم!!!!

حالا فکر کنم شما هم با من هم نظر شده و انسان ها رو جزو عجیب ترین جانوران موجود در عرصه هستی بدونید! مثلاً هیچ وقت نمیبینید که یه روباه بره و با دم شیر بازی کنه! یا یه آهو بره روبروی یه یوزپلنگ کُری بخونه! و یا ...چون اینا فرق شوخی و جدی رو می فهمن ولی ما آدما خیلی وقتا جای اینا رو عوضی می بینیم!

یکی از موضوعاتی که کاملاً جدیه و همه مون، شاید بارها اونو شتر نامیدیم و گفتیم یه زمانی درِ خونه ما می خوابه، «مرگ» نام داره، در حالی که شوخی می پنداریمش و هیچ توجهی به اون نداریم.

من هم به سهم خودم و در راستای روشنگری در این خصوص، بخشهایی از کتاب «حیات پس از مرگ»، تالیف علامه سید محمد حسین طباطبایی(رحمت الله علیه)، رو به نقل از سایت کتابخانه دیجیتال مرکز تعلیمات اسلامی واشنگتن، آماده کردم، که بصورت بخش بخش تقدیم می کنم.

خوندن این کتاب رو به همتون پیشنهاد می کنم.

فصل هفتم:میزان‏

خداوند فرموده است:وَالْوَزْنُ یَوْمَئِذٍ الْحَقُّ فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازینُهُ فَاُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ * وَمنْ خَفَّتْ مَوازینُهُ فَاُولئِکَ الَّذینَ خَسِرُوا اَنْفُسَهُمْ بِما کانُوا بِآیاتِنا یَظْلِمُونَ⁽²⁰⁶⁾. در این آیات خداوند بیان فرموده است که در روز قیامت «وزن» یا «کشیدن» حقیقتى است ثابت. شاید جمع بودن «موازین» در عبارت:فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازینُهُ و مَنْ خَفَّتْ مَوازینُهُ به اعتبار تعداد وزن کردنها باشد.

همچنین در این آیات بیان شده است که سنگینى در نیکیها و سبکى در بدیهاست، با وجود اینکه ظاهر امر مقتضى خلاف این مطلب است، همچنانکه مى‏فرماید:وَالْعَمَلُ الصَّالِحُ یَرْفَعُهُ⁽²⁰⁷⁾.

و:یَرْفَعِ اللَّهُ الَّذینَ آمَنُوا⁽²⁰⁸⁾.

و:ثُمَّ رَدَدْناهُ اَسْفَلَ سافِلیَن⁽²⁰⁹⁾.

این سنگینى نیکیها و سبکى بدیها، همان‏طور که خود خداوند روشن ساخته است، به خاطر بقاى نیکیها و نابودى بدیهاست:فَاَمّا الزَّبَدُ فَیَذْهَبُ جُفاءً وَاَمَّا ما یَنْفَعُ النَّاسَ فَیَمْکُثُ فِى اْلاَرضِ⁽²¹⁰⁾. بنابراین، سنگینى در نیکیهاست نه در بدیها. در عبارت:اوُلئکَ الَّذینَ خَسِرُوا اَنْفُسَهُمْ اشاره‏اى به همین مطلب وجود دارد.

در جاى دیگر فرموده است:وَنَضَعُ الْمَوازینَ الْقِسْطَ لِیَوْمِ الْقِیامَةِ فَلا تُظْلَمُ نَفْسٌ شَیْئاً وَاِنْ کانَ مِثقالَ حَبَّةٍ مِنْ خَرْدَلٍ اَتَیْنابِها وَکَفى‏ بِنا حاسِبینَ⁽²¹¹⁾ و در آن موازین را به «قسط» که همان عدل است، تفسیر نموده و وجه سنگینى در نیکیها و سبکى در بدیها را نیز بیان فرموده است.

در «توحید» از امیرالمؤمنین (علیه السلام) راجع به:فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازینُهُ روایت شده است که منظور از آن حسنات است. حسنات و سیئات هردو وزن مى‏شوند: حسنات سنگینى ترازو و سیئات سبکى آن هستند.

و در احتجاج از او نقل شده که:«مراد همان کمى یا زیادى نیکیهاست».

با آنچه گذشت معناى آیه زیر واضح مى‏گردد:اُولئِکَ الَّذینَ کَفَرُوا بِآیاتِ رَبِّهِمْ وَلِقائِهِ فَحَبِطَتْ اَعْمالُهُمْ فَلا نُقیمُ لَهُمْ یَوْمَ الْقِیامَةِ وَزْناً⁽²¹²⁾ چه با از میان رفتن و حبط اعمال، جایى براى ترازوى عدل الهى و اندازه‏گیرى نمى‏ماند و با این مطلب آشکار مى‏گردد که اندازه‏گیرى با ترازوى عدل، در روز قیامت، تنها مختص به اعمالى است که حبط نشده یعنى از میان نرفته باشد. و به همین خاطر هم هست که آیه فوق با این آیه منافاتى نمى‏یابد:فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازینُهُ فَاُولئِکَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ * وَمَنْ خَفَّتْ مَوازینُهُ فَاُولئِکَ الَّذینَ خَسِرُوا اَنْفُسَهُمْ فى جَهَنَّمَ خالِدُونَ * تَلْفَحُ وُجُوهَهُمُ النَّارُ وَهُمْ فیها کالِحُونَ * اَلَمْ تَکُنْ آیاتى تُتْلى‏ عَلَیْکُمْ فَکُنْتُمْ بِها تُکَذِّبُونَ * قالُوا رَبَّنا غَلَبَتْ عَلَیْنا شِقْوَتُنا وَکُنَّا قَوْماً ضالّینَ⁽²¹³⁾.

از مباحث قبلى، معانى روایاتى که در این باب آمده است روشن مى‏گردد:

در احتجاج آمده است:«هنگامى که زندیق مشهور از امام صادق (علیه السلام) پرسید که آیا اعمال وزن مى‏شوند؟ حضرت پاسخ داد: خیر؛ زیرا اعمال جسم نیستند. و نیز کسى احتیاج به وزن کردن اشیاء دارد که عدد اشیاء و سبک سنگینى آنها را نداند و خداوند هیچ چیز بر او پوشیده نیست. زندیق پرسید پس معناى «میزان» چیست؟ حضرت فرمود: یعنى عدل.

زندیق دوباره پرسید پس عبارت:فَمَنْ ثَقُلَتْ مَوازینُهُ که در قرآن آمده است یعنى چه؟ حضرت فرمود یعنى کسى که عملش راجح باشد».

در «توحید» از امیرالمؤمنین (علیه السلام) نقل شده است که:«امّا این گفته خدا که نَضَعُ الْمَوازینَ الْقِسْط یعنى ترازوى عدل که همه خلایق در روز قیامت بدان سنجش مى‏گردند. و خداوند با گرفتن حق مردم از یکدیگر، آنها را با ترازوى عدل به جزا مى‏رساند».

در «کافى» و «معانى» نقل شده است که:«از حضرت صادق (علیه السلام) راجع به ونَضَعُ الْمَوازینَ الْقِسْط یوم القیامة سؤال شد، حضرت پاسخ داد: مراد از موازین همان انبیا و اوصیا هستند». دلیل چنین پاسخى از آنچه گذشته روشن مى‏گردد.

در «کافى» از امام سجّاد (علیه السلام) در کلامى راجع به زهد، نقل شده است:«اى بندگان خدا! بدانید که براى مشرکین ترازوى عدل الهى نصب نمى‏گردد و نامه‏هاى اعمال ایشان، گشوده نمى‏شود، بلکه همگى بر جهنم گردآورده مى‏شوند. نصب ترازوى عدل الهى و گشودن نامه‏هاى اعمال، تنها از آنِ مسلمانان است، اى بندگان خدا از او بترسید».